Παθήσεις Θυρεοειδούς αδένα και διατροφή

Τι είναι η θυρεοειδίτιδα Hasimoto;

Πρόκειται για μια πάθηση του θυρεοειδούς αδενα. Ο θυρεοειδής αδένας παράγει 3 ορμόνες την Τ3 τριιωδοθυρονίνη , την καλσιτονίνη και την Τ4 Θυροξίνη οι οποίες είναι υπεύθυνες για την ανάπτυξη, τον μεταβολισμό, την γονιμότητα αλλά και για τις περισσότερες λειτουργίες του οργανισμού.

Η δυσλειτουργία του θυροειδή αδένα μπορεί να οδηγήσει σε κάποιες χρονιες παθήσεις  όπως όζους, υπερθυρεοειδισμό (νόσο του Graves), θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο), υποθυρεοειδισμό και βρογχοκήλη (διόγκωση του θυρεοειδούς).

Υπερθυροειδισμός:

Υπερθυρεοειδισμός ονομάζεται το κλινικό σύνδρομο που προκύπτει από την ύπαρξη αυξημένων επιπέδων θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα και το οποίο έχει ως επακόλουθο την αύξηση του ρυθμού μεταβολισμού του ανθρώπινου οργανισμού.Συνηθέστερη αιτία του υπερθυρεοειδισμού είναι η διάχυτη τοξική βρογχοκήλη (Νόσος Graves). Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα που αφορά στη δημιουργία αντισωμάτων τα οποία διεγείρουν τον θυρεοειδή αδένα για να παράγει μεγάλη ποσότητα θυρεοειδικών ορμονών. Τα ακριβή αίτια της νόσου Graves είναι ακόμα άγνωστα αλλά φαίνεται ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση και είναι πιθανόν παράγοντες όπως το έντονο στρες ή η προσβολή από κάποιον ιό να εμπλέκονται στην πυροδότηση της νόσου.

Διατροφικές συστάσεις για τον Υπερθυρεοειδισμό:

• Το ιώδιο παίζει βασικό ρόλο στη δημιουργία θυρεοειδικών ορμονών. Μια δίαιτα χαμηλή σε ιώδιο βοηθά στη μείωση των ορμονών του θυρεοειδούς.
• Ο σίδηρος είναι σημαντικός για πολλές ζωτικές λειτουργίες του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της υγείας του θυρεοειδούς. Αυτό το μέταλλο είναι απαραίτητο για τα κύτταρα του αίματος να μεταφέρουν οξυγόνο σε κάθε κύτταρο του σώματός σας. Τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου συνδέονται με τον υπερθυρεοειδισμό
• Οι τροφές πλούσιες σε σελήνιο μπορεί να βοηθήσουν στην εξισορρόπηση των επιπέδων των θυρεοειδικών ορμονών και στην προστασία του θυρεοειδούς σας από ασθένειες. Το σελήνιο βοηθά στην πρόληψη της βλάβης των κυττάρων και διατηρεί τον θυρεοειδή και άλλους ιστούς υγιείς.
• Ο ψευδάργυρος σας βοηθά να χρησιμοποιείτε τα τρόφιμα για ενέργεια. Αυτό το μέταλλο βοηθά επίσης να διατηρήσετε το ανοσοποιητικό σας σύστημα και τον θυρεοειδή σας υγιή.
• Ο υπερθυρεοειδισμός προκαλεί αδύναμα και εύθραυστα οστά. Η οστική μάζα μπορεί να αποκατασταθεί με θεραπεία. Η βιταμίνη D και το ασβέστιο είναι απαραίτητα για την οικοδόμηση υγιών οστών.

Υποθυρεοειδισμός:

Υποθυρεοειδισμός είναι η παθολογική κατάσταση κατά την οποία έχουμε μειωμένη έκκριση θυρεοειδικών ορμονών ή ανεπάρκεια στη λειτουργία τους. Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να είναι πρωτοπαθής, δηλαδή να οφείλεται σε βλάβη του ίδιου του θυρεοειδούς, είτε δευτεροπαθής, να οφείλεται δηλαδή σε βλάβη της υπόφυσης, η οποία παράγει τη θυρεοειδοτρόπο ορμόνη (TSH) ή ακόμα και τριτοπαθής όπου η αιτία εμφανίζεται στον υποθάλαμο.

Η συχνότερη πρωτοπαθής αιτία υποθυρεοειδισμού είναι η αυτοάνοση καταστροφική θυρεοειδίτιδα (Hashimoto), κατά την οποία το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς σχηματίζει αυτοαντισώματα που επιτίθενται εναντίον του θυρεοειδή αδένα. 

Διατροφικές συστάσεις για τον υποθυρεοειδισμό:

Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D και σεληνίου, η έλλειψη ιωδίου αλλά και η επιβάρυνση του οργανισμού από βιομηχανικά χημικά που διαταράσσουν το ορμονικό σύστημα, αλλά και ορισμένα φάρμακα, εμποδίζουν την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδή

Το μεταβολικό σύνδρομο και η αντίσταση στην ινσουλίνη, συνδέονται άμεσα με δυσλειτουργία του θυρεοειδή. Άτομα που εμφανίζουν δυσλειτουργία του θυρεοειδή, έχουν αυξημένο κίνδυνο για αντίσταση στην ινσουλίνη και μεταβολικό σύνδρομο, επιδείνωση του μεταβολισμού των λιπιδίων, αυξημένο σωματικό βάρος και υπέρταση, τα οποία συνδυαστικά αυξάνουν σημαντικά τον καρδιαγγειακό κίνδυνο

νέργειες που μπορούν να εφαρμοστούν επιπρόσθετα της ενδεδειγμένης φαρμακευτικής αγωγής, για την αντιμετώπιση των υποκείμενων μεταβολικών διαταραχών του θυρεοειδούς και την αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισμού είναι:

• Η διατήρηση ιδανικών επιπέδων βιταμίνης D. Η βιταμίνη D, αυξάνει την απόδοση των χημικών αντιδράσεων σε όλα τα κύτταρα, βελτιώνει την έκφραση των γονιδίων και είναι απαραίτητη στην ομαλή θυρεοειδική λειτουργία
• Η διατήρηση φυσιολογικού βάρους με χαμηλά επίπεδα ινσουλίνης. Η αυξημένη ινσουλίνη αποσταθεροποιεί όλο το ορμονικό σύστημα και εμποδίζει την μετατροπή της Τ4 σε ενεργό Τ3. Η λύση της αντίστασης της ινσουλίνης συνδέεται με βελτίωση της θυρεοειδικής λειτουργίας
• Η διόρθωση ελλείψεων μικροθρεπτικών συστατικών όπως το ιώδιο, το σελήνιο, ο σίδηρος και το μαγνήσιο είναι στοιχεία ζωτικής σημασίας για την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς
• Ο εντοπισμός και η διαχείριση του μεταβολικού στρες. Ανενεργά μεταβολικά μονοπάτια οδηγούν σε μείωση της παραγωγής ενέργειας και σε στρες που οφείλεται σε μεταβολικούς λόγους. Ο θυρεοειδής πιέζεται ιδιαίτερα υπό τέτοιες συνθήκες και η δυνατότητα του οργανισμού να αποκαταστήσει τη φυσιολογική λειτουργία είναι σχεδόν αδύνατη, αν δεν επανέλθει η βιοχημική ισορροπία
• Η άσκηση, μειώνει τα επίπεδα αδρεναλίνης, σπάει την αντίσταση στην ινσουλίνη και βοηθά στον έλεγχο του σωματικού βάρους.
• Η πόση άφθονου νερού. Η αφυδάτωση ακόμη και σε μικρό βαθμό μπορεί να μειώσει τη λειτουργία του μεταβολισμού κατά 40%.

  Βιβλιογραφία:

  1. Multiple Nutritional Factors and the Risk of Hashimoto’s Thyroiditis Shiqian Hu, Margaret P Rayman.Thyroid . 2017 May 
  2. The Role of Vitamin D in Thyroid Diseases Dohee Kim.Int J Mol Sci . 2017 Sep
  3. Immunomodulatory Effects of Vitamin D in Thyroid Diseases Chiara Mele et. al.Nutrients . 2020 May.
  4. Selenium in thyroid disorders — essential knowledge for clinicians. Kristian Hillert Winther et. al. Nature Reviews Endocrinology (2020
  5. Thyroid dysfunction in metabolic syndrome patients and its relationship with components of metabolic syndrome. Saroj Khatiwada.Clin Diabetes Endocrinol. 2016. Springer Nature
  6. Metabolic syndrome is associated with an increased incidence of subclinical hypothyroidism – A Cohort Study Chia-Hsuin Chang et. al.Nature Scientific Reports 2017 July.
  7. Subclinical thyroid disease. Prof David S Cooper, MD Prof Bernadette Biondi, MD.The Lancet January 23, 2012.
  8. Metabolic profiling of organic and fatty acids in chronic and autoimmune diseases. Evangelia Sarandi, Maria Thanasoula, Chrisanthi Anamaterou, Evangelos Papakonstantinou, Franco Geraci, Maria Michelle Papamichael, Catherine Itsiopoulos, Dimitris Tsoukalas. Advances in clinical chemistry (Elsevier) 2020, in print.
  9. The vitamin D receptor: new paradigms for the regulation of gene expression by 1,25-dihydroxyvitamin D(3) J Wesley Pike 1, Mark B Meyer.Endocrinol Metab Clin North Am . 2010.
  10. Application of Metabolomics: Focus on the Quantification of Organic Acids in Healthy Adults Dimitris Tsoukalas. Int J Mol Med . 2017.
  11. Targeted Metabolomic Analysis of Serum Fatty Acids for the Prediction of Autoimmune Diseases Dimitris Tsoukalas, Vassileios Fragoulakis, Evangelia Sarandi et. al.Frontiers in Molecular Biosciences, Metabolomics (6), November 2019.